Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 26 Σεπτεμβρίου, οι μαθήτριες της Γ΄ Γυμνασίου Αποστολοπούλου Αγγελική, Καλύβα Αριάδνη, Παναγιώταρου Ντεμίλια και Τράκα Λυδία διερεύνησαν τις στάσεις των μαθητών του γυμνασίου και του λυκείου ¨αυτενεργώ” απέναντι στην πολυγλωσσία, μέσω ενός ερωτηματολογίου που δημιούργησαν με τη βοήθεια του εργαλείου google form. Το ερωτηματολόγιο προωθήθηκε στην προσωπική ηλεκτρονική διεύθυνση κάθε μαθητή και απαντήθηκε ανώνυμα. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάζονται παρακάτω.
Ταυτότητα έρευνας:
Ερευνητικό εργαλείο: ερωτηματολόγιο
Σύνολο μαθητών που συμμετείχαν: 42
Κορίτσια: 29
Αγόρια:13
Ηλικία: 12-17 ετών
Όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό οι περισσότεροι μαθητές μιλούν στο σπίτι τους την ελληνική γλώσσα, η οποία αποτελεί τη μητρική για την πλειοψηφία των μαθητών στο σχολείο μας. Ωστόσο, σε σε μικρότερο βαθμό παρατηρείται και η χρήση δύο διεθνών γλωσσών, της αγγλικής και της γερμανικής.
Η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών μαθαίνει αγγλικά, ενώ ακολουθούν τα γερμανικά και τα γαλλικά. Αξιοσημείωτο είναι ότι ένα μικρό ποσοστό μαθητών του σχολείου μας μαθαίνουν την ελληνική ως δεύτερη/ξένη γλώσσα.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών δεν νιώθει πάντα άνετα όταν χρησιμοποιεί μια ξένη γλώσσα. Αυτό ίσως μπορεί να ερμηνευθεί από την ηλικία των μαθητών οι οποίοι βρίσκονται σε διαδικασία εκμάθησης μιας ή περισσότερων ξένων γλωσσών.
Αναλυτικότερα τα συναισθήματα των μαθητών όταν τελικά καταφέρνουν να επικοινωνήσουν σε μια ξένη γλώσσα φαίνεται να είναι θετικά με τον ενθουσιασμό και την ικανοποίηση να κυριαρχούν. Βέβαια δεν λείπει και η ανασφάλεια ή η αμηχανία ως συναισθήματα που δείχνουν την αίσθηση ανεπάρκειας στη χρήση ξένων γλωσσών.
Η στάση των περισσότερων μαθητών όταν ακούν μια ξένη γλώσσα είναι ουδέτερη. Πολλοί μαθητές νιώθουν θετικά ενώ κανένας δεν εκδηλώνει αρνητική στάση. Το γεγονός αυτό ίσως να υποδηλώνει την εξοικείωση των μαθητών στο άκουσμα γλωσσών διαφορετικών από τη μητρική τους στις πολυπολιτισμικές κοινωνίες της εποχής μας.
6. Ποια είναι η αγαπημένη σας ξένη γλώσσα και γιατί;
Στην ανοιχτή αυτή ερώτηση η αγαπημένη γλώσσα των περισσότερων μαθητών είναι τα αγγλικά, απάντηση μάλλον αναμενόμενη με δεδομένη την κυριαρχία της αγγλικής γλώσσας στην εκμάθηση ξένων γλωσσών αλλά και στα ηλεκτρονικά μέσα, στα κοινωνικά δίκτυα, στο χώρο της μουσικής ή του κινηματογράφου με τα οποία ασχολούνται περισσότερο οι νέοι. Φυσικά δεν λείπουν και άλλες γλώσσες από το “ρεπερτόριο” των παιδιών όπως τα ισπανικά, λόγω της όμορφης προφοράς τους ή τα κορεάτικα λόγω της κορεάτικης μουσικής που πολλοί αγαπούν.
Η εμπειρία ενός ταξιδιού δεν φαίνεται άγνωστη για τους μαθητές του σχολείου μας. Οι περισσότεροι αναφέρουν ότι ήταν θετική εμπειρία, κάτι που δείχνει τη θετική διάθεση για επαφή με άλλους πολιτισμούς.
Στις επόμενες 7 ερωτήσεις οι μαθητές κλήθηκαν να απαντήσουν τον βαθμό στον οποίο συμφωνούν ή διαφωνούν με συγκεκριμένες δηλώσεις που αφορούν την πολυγλωσσία και την πολυπολιτισμικότητα. (Κλίμακα από 1-5 με 1: διαφωνώ απόλυτα, 2: διαφωνώ, 3: ούτε διαφωνώ ούτε συμφωνώ, 4: συμφωνώ και 5: συμφωνώ απόλυτα)
Για τη συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών η γνώση ξένων γλωσσών θεωρείται απόλυτα ωφέλιμη, γεγονός που δείχνει ότι συνειδητοποιούν την αναγκαιότητά της στη σύγχρονη εποχή.
Οι περισσότεροι μαθητές φαίνεται να συνειδητοποιούν τη σύνδεση της πολυγλωσσίας με την πολιτισμική πολυμορφία και το γεγονός ότι κάθε γλώσσα εκπροσωπεί ένα διαφορετικό πολιτισμό και μια διαφορετική κουλτούρα που αξίζει να προστατευτεί.
Και στη συγκεκριμένη ερώτηση οι μαθητές συμφωνούν ότι η γνώση ξένων γλωσσών αποτελεί πλέον σημαντικό επαγγελματικό εφόδιο.
Στην ερώτηση αυτή οι απαντήσεις των μαθητών ποικίλουν. Παρά τη θετική διάθεση πολλών μαθητών να μάθουν κι άλλες ξένες γλώσσες στο μέλλον, ένα ποσοστό (9,5%) δείχνει απρόθυμο απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, προφανώς επειδή η εκμάθηση ξένων γλωσσών απαιτεί κόπο και αρκετή προσπάθεια για αρκετούς ανθρώπους.
Σημαντικός αριθμός μαθητών θεωρεί την πολυγλωσσία ως εργαλείο για την κατανόηση των άλλων πολιτισμών. Ωστόσο, το 26% κρατά μια ουδέτερη στάση απέναντι σε αυτό το θέμα.
Η πλειοψηφία των μαθητών συμφωνεί ή συμφωνεί απόλυτα με την ενίσχυση της επικοινωνίας μεταξύ των διαφορετικών ανθρώπων μέσα από την πολυγλωσσία.
Παρατηρούμε ότι και σε αυτή την ερώτηση οι απαντήσεις των μαθητών ποικίλουν. Ωστόσο, το 38% συμφωνεί απόλυτα ότι το σχολείο πρέπει να προωθεί την εκμάθηση πολλών ξένων γλωσσών ενώ το 28,6% ούτε διαφωνεί ούτε συμφωνεί.
Το 50% των μαθητών θα ήθελε να διδάσκονται περισσότερες ξένες γλώσσες στο σχολείο, κάτι που αποδεικνύει για άλλη μια φορά τη θετική στάση των μαθητών του σχολείου μας απέναντι στην πολυγλωσσία.
Συνοψίζοντας τα αποτελέσματα που προέκυψαν, η πλειοψηφία των μαθητών του σχολείου μας μαθαίνουν τουλάχιστον μία από τις διεθνείς ξένες γλώσσες (αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά) ενώ είναι αρκετά πρόθυμοι να μάθουν περισσότερες ξένες γλώσσες στο μέλλον. Μπορεί να μη νιώθουν απόλυτα σίγουροι όταν επικοινωνούν σε μια ξένη γλώσσα, αλλά συνειδητοποιούν την αναγκαιότητα και την ωφέλεια των ξένων γλωσσών τόσο για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία όσο και για την προστασία των πολιτισμών και την επικοινωνία με τους άλλους λαούς. Παράλληλα, φαίνεται ότι κρατούν θετική στάση απέναντι σε αλλόγλωσσους ανθρώπους και πιστεύουν ότι το σχολείο οφείλει να προωθεί την πολυγλωσσία. Τέλος, η ξένη γλώσσα που μαθαίνουν οι περισσότεροι αλλά και η αγαπημένη των περισσότερων είναι η αγγλική, κάτι που δείχνει την κατά γενική ομολογία εξάπλωση της αγγλικής γλώσσας.
Αν θέλετε και εσείς να απαντήσετε στο ερωτηματολόγιό μας και να λάβετε μέρος στην έρευνά μας, ώστε να καταλήξουμε σε ακόμα πιο αξιόπιστα αποτελέσματα μπορείτε να ακολουθήσετε τον σύνδεσμο: https://forms.gle/fJWRsPQpRBdaAt877
Αποστολοπούλου Αγγελική, Καλύβα Αριάδνη, Παναγιώταρου Ντεμίλια, Τράκα Λυδία