Παράξενα αποκριάτικα έθιμα στην Ελλάδα

Αποκριάτικος Γάμος: Ο αποκριάτικος ή αλλιώς “βλάχικος” γάμος είναι ένα παραδοσιακό έθιμο που συναντάται σε πολλές περιοχές κατά τη διάρκεια των αποκριών και συνδυάζει στοιχεία του γάμου με τον καρναβαλικό χαρακτήρα της εορτής. Οι συμμετέχοντες συνήθως ντύνονται με παραδοσιακές στολές και συμμετέχουν σε χορούς, τραγούδια και άλλες διασκεδαστικές δραστηριότητες. Είναι ένας τρόπος για την κοινότητα να γιορτάσει με χαρά και ενθουσιασμό την Αποκριά και μια ευκαιρία να διασκεδάσουν με έναν διαφορετικό και παραδοσιακό τρόπο. Το έθιμο των αποκριάτικων γάμων προέρχεται από την αρχαία ελληνική παράδοση και συνδέεται με τις γιορτές προς τιμήν του Διονύσου, τον θεό του κρασιού, της ευφορίας και της γοητείας. Οι γάμοι αυτοί ήταν γνωστοί για την εκδήλωση χαράς, ευφορίας και απελευθέρωσης. Αυτό το έθιμο συνεχίζεται σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και άλλων χωρών μέχρι και σήμερα. 

Εορτασμός στη Σκύρο: Ο εορτασμός της Αποκριάς στη Σκύρο είναι μια μοναδική εμπειρία, με τον Γέρο, την Κορέλα και τον Φράγκο να δίνουν ζωή στα δρομάκια της Χώρας. Ο Γέρος με τη μάσκα του, τα κουδούνια και το τροχάδι τραβά την προσοχή όλων, ενώ η Κορέλα, άνδρας ντυμένος με γυναικεία παραδοσιακά ρούχα χορεύει γύρω του κουνώντας το μαντίλι και τραγουδώντας ένα μακρόσυρτο τραγούδι, το κορελίτικο. Ο Φράγκος με τα ευρωπαϊκά ρούχα και τη μάσκα συμβολίζει την άνοιξη και τη γονιμότητα. Είναι μια παράδοση που αναδεικνύει την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά του νησιού και τη ζωντάνια των τοπικών εθίμων.

Αποκριάτικη Ποδηλασία στην Πάτρα: Η αποκριάτικη ποδηλασία είναι ένα παραδοσιακό έθιμο που συναντάται κυρίως στο πατρινό καρναβάλι. Συνήθως, οι συμμετέχοντες ντύνονται με παραδοσιακές στολές και καλύπτουν τα πρόσωπά τους με μάσκες ή άλλα αποκριάτικα αξεσουάρ. Στη συνέχεια, ποδηλατούν σε παρέες στους δρόμους του χωριού ή της πόλης, δημιουργώντας ένα πανηγυρικό και παιχνιδιάρικο κλίμα. Η αποκριάτικη ποδηλασία αποτελεί έναν τρόπο έκφρασης της χαράς και της διασκέδασης κατά τη διάρκεια των αποκριάτικων εορτών. Η αποκριάτικη ποδηλασία αναβιώνει σε πολλές περιοχές της Ελλάδας εκτός από την Πάτρα.

«Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων» στην Κάρπαθο: Την Καθαρά Δευτέρα λειτουργεί στο νησί λαϊκό δικαστήριο στο οποίο οδηγούνται άνθρωποι που έχουν κάνει άσεμνες πράξεις και χειρονομίες σε κάποιους άλλους, προκειμένου να δικαστούν από τους λεγόμενους «Τζαφιέδες», που είναι οι χωροφύλακες. Η δίκη, εξελίσσεται σε γέλια και πειράγματα και καταλήγει σε ένα μεγάλο αποκριάτικο γλέντι.

Το «Κάψιμο του Τζάρου» στην Ξάνθη: Σύμφωνα με την παράδοση, ο «Τζάρος» ήταν ένα ανθρώπινο ομοίωμα τοποθετημένο πάνω σε πουρνάρια. Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς καιγόταν στο κέντρο της πλατείας, προκειμένου οι κάτοικοι της περιοχής να μην έχουν το καλοκαίρι ψύλλους. Αυτό το έθιμο προέρχεται από τους πρόσφυγες της Ανατολικής Θράκης και ονομάστηκε «Τζάρος» από τον ήχο που κάνουν τα πουρνάρια καθώς καίγονται. Μετά το κάψιμο του «Τζάρου» σειρά έχουν αμέτρητα πολύχρωμα πυροτεχνήματα.

Οι Φανοί στην Κοζάνη: Την Κυριακή της Αποκριάς η ευθυμία και η αισχρολογία βρίσκονται στο αποκορύφωμά τους με τους Φανούς. Πρόκειται για ένα ξεφάντωμα γύρω από τον βωμό της αποκριάτικης εορταστικής φωτιάς με φαγοπότι, τραγούδι, χορό και αθυροστομία χωρίς όρια. Προέρχεται από τη λέξη «φαίνω», που σημαίνει «φαίνομαι από μακριά». Κάθε γειτονιά ανάβει τον δικό της φανό και φυσικά το έθιμο στηρίζεται στη συμμετοχή και όχι στην ψυχρή παρατήρηση. Όταν σβήνει ο φανός, πολλοί μαζεύουν τη στάχτη και τη σκορπούν σε χωράφια και καλλιέργειες προκειμένου να αυξηθεί η σοδειά.

Οι «Τζαμάλες» στα Ιωάννινα: Έθιμο που υπάρχει από τον 19ο αιώνα στα Γιάννενα, αναβιώνει αδιάλειπτα από τη δεκαετία του ’80 μέχρι και σήμερα. Οι Τζαμάλες είναι μεγάλες φωτιές, όπου πλήθος μεταμφιεσμένων χορεύει γύρω τους σε διπλές και τριπλές σειρές. Με το άναμμα της πρώτης σπίθας… δίνεται το σύνθημα να ξεκινήσει η μεγάλη γιορτή.

Το “στοιχειό της Χάρμαιναςστην Άμφισσα: Το Σάββατο πριν την Καθαρά Δευτέρα οι δρόμοι της Άμφισσας γεμίζουν με καρναβαλιστές και στοιχειά. Πρωταγωνιστής είναι ένα στοιχειό που κατεβαίνει από την συνοικία της Χάρμαινας ως τα σκαλιά της εκκλησίας του Άι Νικόλα. Μόλις φτάσουν εκεί, όλο το χωριό γίνεται μια μεγάλη παρέα που ο καθένας βγάζει τα… άπλυτα του ενός και του άλλου στη φόρα.

Αλευρομουτζουρώματα” στο Γαλαξίδι: Το απόγευμα της Καθαράς Δευτέρας δεν αποκλείεται να πιστέψετε ότι οι κάτοικοι της πόλης δουλεύουν σε ανθρακωρυχεία ή σε αλευρόμυλο. Κι αυτό γιατί το απόγευμα έχουν προηγηθεί τα αλευρομουτζουρώματα. Ντόπιοι χωρίζονται σε ομάδες που πετούν η μία στην άλλη αλεύρι και χρωματιστή σκόνη.

Αυτά τα περίεργα αποκριάτικα έθιμα εμπλουτίζουν τον πολιτισμό της Ελλάδας και δίνουν έναν μοναδικό χαρακτήρα στη γιορτή των Αποκριών.

Πηγές:

https://www.newsit.gr/topikes-eidhseis/patrino-karnavali-2023-mikroi-kai-megaloi-ekanan-podilato-gia-na-giortasoun-tis-apokries/3704976/

https://www.lesvospost.com/2023/02/2023_0392738821.html

https://www.lifo.gr/print/buzz/ta-pio-xakoysta-apokriatika-ethima-tis-elladas

https://www.kontranews.gr/%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CE%BC%CE%B7%CF%84%CE%B1/afta-einai-ta-pio-paraxena-apokriatika-ethima-tis-elladas/