Την Τρίτη 24 Οκτωβρίου επισκέφθηκε το σχολείο μας η κυρία Δάφνη Μπιλιούρη, σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού και βιωσιμότητας, για να μας ενημερώσει και να μας εξηγήσει τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται η βιωσιμότητα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Η κυρία Δάφνη Μπιλιούρη είναι μια έμπειρη επαγγελματίας η οποία κατάφερε να στήσει μόνη της μια εταιρία με σκοπό να βοηθήσει το περιβάλλον, με την οποία έχει εργαστεί για πολλά κρατικά συστήματα όπως το αμερικανικό, το γαλλικό, το γερμανικό και το ινδικό. Παράλληλα, μας πληροφόρησε πως υπάρχουν πολλές επαγγελματικές ευκαιρίες σχετικά με τα περιβαλλοντικά και τα κοινωνικά ζητήματα, οι οποίες συνδυάζουν τον ακτιβισμό με την απασχόληση και την επαγγελματική σταδιοδρομία.
Σύμφωνα λοιπόν με την εισήγησή της, οι άνθρωποι στην καθημερινότητά μας χρησιμοποιούμε κυρίως πλαστικό το οποίο υπάρχει παντού και εξυπηρετεί στην κυριολεξία κάθε μας ανάγκη. Δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε τη ζωή μας χωρίς αυτό. Ωστόσο, το υλικό αυτό καταλήγει στα σκουπίδια με αποτέλεσμα τη διαρκή και συνεχώς αυξανόμενη ρύπανση και καταστροφή του περιβάλλοντος. Ας κάνουμε μια μικρή αναδρομή για να αναφέρουμε μερικές μόνο από τις σημαντικές χρονολογίες στην ιστορία του πλαστικού.
Η «επανάσταση του πλαστικού» ξεκινάει το 1902 με την εμφάνιση του πρώτου συνθετικού υλικού, της κλωστής ρεγιόν. Το 1909 ανακαλύπτεται ο βακελίτης δημιουργώντας τις βάσεις για τον αιώνα του πλαστικού. Το 1925 εφευρίσκεται το σελοφάν, ένα υλικό λεπτό σαν ύφασμα που μοιάζει με χαρτί, είναι διαφανές σαν γυαλί και τυλίγει τα πάντα διατηρώντας τα καθαρά. Το 1935 εφευρίσκεται το νάιλον, το 1936 το πλεξιγκλάς, το 1938 το τεφλόν, το 1940 οι πρώτες νάιλον κάλτσες, το 1942 τα τάπερ, το 1948 ο πρώτος δίσκος βινυλίου που έδωσε νέα δυναμική στον κόσμο της μουσικής.
Η κυρία Μπιλιούρη επισήμανε πως το πλαστικό μπορεί να είναι αρκετά χρήσιμο για τις ανθρώπινες δραστηριότητες, αλλά πλέον έχει μετατραπεί σε ένα τεράστιο πρόβλημα, καθώς χρησιμοποιείται σε υπερβολικά μεγάλες ποσότητες οι οποίες είναι αδύνατον να διασπαστούν.
Θίγοντας το θέμα της ανακύκλωσης, ενός ευρύτατα διαδεδομένου τρόπου για την προστασία του περιβάλλοντος, η κυρία Μπιλιούρη μας ενημέρωσε πως χρειαζόμαστε 4 κάδους: έναν για το πλαστικό, έναν για το γυαλί, έναν για το χαρτί και έναν για όλα τα υπόλοιπα απορρίμματά μας. Όμως, τόνισε πως η ανακύκλωση δεν είναι αρκετή για να δώσει λύση στο πρόβλημα της υπερκατανάλωσης, διότι αν και πολλοί άνθρωποι είναι πρόθυμοι να ανακυκλώσουν, δυστυχώς δεν υπάρχουν ειδικοί κάδοι σε πολλές περιοχές,, όπως για παράδειγμα στην πόλη μας, με αποτέλεσμα το περιβάλλον να επιβαρύνεται διαρκώς με νέα σκουπίδια. Να σημειωθεί πως σε αρκετές περιοχές ακόμα κι όταν υπάρχουν οι ειδικοί κάδοι ανακύκλωσης, δεν είναι βέβαιο ότι τα απορρίμματα καταλήγουν στο κατάλληλο μέρος ώστε να ανακυκλωθούν, αφού είναι γνωστό πως σε πολλές περιπτώσεις τα σκουπίδια καταλήγουν όλα μαζί χωρίς να ξεχωρίζονται.
Σύμφωνα με την κυρία Μπιλιούρη σημαντικούς παράγοντες ρύπανσης αποτελούν το πρόχειρο φαγητό, κοινώς fast food, καθώς και τα ρούχα της γρήγορης μόδας (fast fashion, όπως Zara, H&M κτλ). Το πρόχειρο φαγητό έρχεται μέσα σε πλαστικές και χάρτινες συσκευασίες οι οποίες περιέχουν πλαστικό. Η γρήγορη μόδα είναι τα ρούχα που αγοράζουμε μόνο και μόνο επειδή είναι “τάση” για ένα διάστημα χωρίς να μας ενδιαφέρει η ποιότητα τους και μετά δεν τα ξαναφοράμε και τα πετάμε. Τα ρούχα αυτά είτε καίγονται είτε καταλήγουν στη χωματερή.
Αντιθέτως, θα μπορούσαμε να επενδύσουμε σε ρούχα τα οποία κρατούν ή και στο να επαναχρησιμοποιήσουμε τα ήδη υπάρχοντα. Υπάρχουν σήμερα πολλά εμπορικά καταστήματα ή εφαρμογές στο διαδίκτυο από τα οποία μπορούμε να προμηθευθούμε ρούχα καλής ποιότητας από “δεύτερο χέρι” και μάλιστα σε πολύ καλή κατάσταση. Παράλληλα, μπορούμε να προτιμούμε εταιρείες που χρησιμοποιούν φιλικά υλικά προς το περιβάλλον.
Είναι γνωστό πως τα πλαστικά και γενικά όλα τα σκουπίδια καταλήγουν στις θάλασσες. Όλα τα σκουπίδια απαιτούν πολύ χρόνο για να διασπαστούν. Τα τσιγάρα απαιτούν 10 χρόνια, τα πλαστικά κουτάλια 100 χρόνια. Τα πλαστικά μπουκάλια όμως δε διασπώνται ποτέ. Πλέον, βασικό παράδειγμα αποτελεί ο Ειρηνικός ωκεανός ο οποίος σε ένα τμήμα του είναι γεμάτος με σκουπίδια περίπου σε 20 μίλια πλάτος και 10 μίλια βάθος. Τα ψάρια και όλοι οι θαλάσσιοι οργανισμοί δυστυχώς τα καταναλώνουν χωρίς να μπορούν να διακρίνουν την ακαταλληλότητά τους, αν και τα περισσότερα θα καταλήξουν σε δίχτυα ψαράδων. Βάσει μελετών το 2050 τα πλαστικά θα ξεπερνούν τον αριθμό των ψαριών.
Η Αμερική είναι από τις πρώτες χώρες που αποφάσισε να μειώσει την κατανάλωση πλαστικού. Επιπλέον, ενθαρρύνει τους πολίτες να ανακυκλώνουν διότι σε πολλά πολυκαταστήματα εφαρμόζεται η ανακύκλωση επί πληρωμή. Ακόμα, πολλές γνωστές εταιρίες έχουν δημιουργήσει επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες όπου ο καταναλωτής στη συνέχεια αγοράζει μόνο το προϊόν χωρίς τη συσκευασία.
Τέλος, η κυρία Μπιλιούρη μας συμβούλευσε πως ακόμα και μια μικρή κίνηση είναι καλύτερη από το να παραμένουμε αδρανείς απέναντι στο πρόβλημα χωρίς να κάνουμε τίποτα. Η λύση βρίσκεται στα χέρια όλων μας και σε κάθε άτομο ξεχωριστά. Η αλλαγή νοοτροπίας στην καθημερινότητα από τον καθένα από εμάς υιοθετώντας βιώσιμες συνήθειες και πρακτικές μπορεί να οδηγήσει σε θεαματικά αποτελέσματα και να αποτρέψει την καταστροφή. Το κλειδί βρίσκεται στην υιοθέτηση ενός νέου πιο μινιμαλιστικού τρόπου ζωής και ενός μοντέλου κυκλικής οικονομίας όπου τα προϊόντα επαναχρησιμοποιούνται χωρίς να παράγονται νέα επιβαρύνοντας το περιβάλλον και απειλώντας τη ζωή στον πλανήτη.
Παρατίθεται παρακάτω και το αρχείο power point της κυρίας Μπιλιούρη με το οποίο πραγματοποίησε την παρουσίασή της.