Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή του Χριστιανισμού, η ανάσταση του Χριστού, και γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας. Από πολύ παλιά μέχρι και σήμερα όλοι οι χριστιανοί κάνουν από καιρό πριν τις προετοιμασίες τους για αυτήν την γιορτή.
Σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν πάρα πολλά έθιμα και κάθε μέρος έχει τα δικά του χαρακτηριστικά. Σε διάφορα μέρη της χώρας μας υπάρχουν αρκετά εντυπωσιακά και μοναδικά έθιμα που τηρούνται τις μέρες του Πάσχα κάθε χρόνο. Εδώ είναι μερικά έθιμα που αξίζει κάποιος να ζήσει από κοντά.
- Χίος
Κάθε Πάσχα στο Βροντάδο της Χίου γίνετε ο ρουκετοπόλεμος, είναι ένα έθιμο που τηρείται κάθε χρόνο το Πάσχα. Οι δύο αντίπαλες ενορίες, του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας της Ερειθιανής, την νύχτα το Μ. Σάββατο εκτοξεύουν διάφορες ρουκέτες, που ο καθένας στοχεύει στο καμπαναριό της άλλης εκκλησίας. Αυτό είναι ένα υπέροχο θέαμα που αξίζει να δούμε από κοντά. Από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας μέχρι και σήμερα κρατά αυτό το έθιμο, ο «πόλεμος» των ενοριών.
- Κέρκυρα
Το Πάσχα στην Κέρκυρα είναι ένα από τα διασημότερα στην Ελλάδα. Είναι σίγουρα ξακουστό από το έθιμο “Μπότηδες”. Στις 12 το μεσημέρι το Μ. Σάββατο οι κάτοικοι του νησιού, πετούν μεγάλα κανάτια με νερό, τους Μπότηδες, από τα μπαλκόνια τους. Είναι πήλινα κανάτια με χερούλια στο πλάι και στενό στόμιο, οι κάτοικοι δένουν κόκκινες κορδέλες πάνω. Τα μπαλκόνια του κόσμου είναι στολισμένα και οι φιλαρμονικές του νησιού παίζουν ωραία εμβατήρια που δίνει έναν μοναδικό τόνο στην πόλη. Επίσης τις προηγούμενες μέρες οι φιλαρμονικές σε όλη την πόλη παίζουν πένθιμα εμβατήρια.
- Άνδρος
Στο νησί το έθιμο που πρωταγωνιστεί είναι τα ‘μάσκουλα’, παλιά μαντεμένια κανόνια που κάθε χρόνο γεμίζουν πυρίτιδα και βροντούν σε κάθε κατεύθυνση. Το βράδυ, στην ανάσταση στις εκκλησίες είναι πάντα ένα πολύ όμορφο και εντυπωσιακό θέαμα από χιλιάδες βεγγαλικά και κροτίδες. Το πρωί του Μ. Σαββάτου γίνεται η γιορτή του λεμονιού, καθώς το νησί φημίζεται για τις λεμονιές του, στην οποία ο καθένας μπορεί να δοκιμάσει πολλά γλυκά ή ποτά με λεμόνι.
- Λεωνίδιο
Όταν ακούγεται το πρώτο «Χριστός Ανέστη» περίπου 500 αερόστατα με διάφορα χρώματα ελευθερώνονται στον ουρανό και τον γεμίζουν. Είναι μια μοναδική εμπειρία και ένα φανταστικό έθιμο που όλους τους αφήνει ασυγκίνητους. Αξίζει πραγματικά έστω και μια φορά να επισκεφθεί κάνεις αυτό το μέρος το Πάσχα.
- Ναύπακτος
Η Μ. Παρασκευή είναι πάντα εντυπωσιακή. Στο λιμάνι χιλιάδες κεριά και αναμμένες δάδες περιμένουν τον επιτάφιο και ένας σταυρός από φωτιά φωτίζει την είσοδο του λιμανιού. Αυτό το έθιμο χρονολογείται από το 1950. Μετά την περιφορά του Επιταφίου, οι δύο ενορίες της πόλης κάνουν έναν «πόλεμο» με βεγγαλικά που οι ντόπιοι ονόμαζαν “Χαλκούνια”.
- Σαντορίνη
Σε αυτό το πολύ γραφικό νησί, το Πάσχα είναι ξεχωριστό. Την Μ. Παρασκευή ένα ποτάμι φωτιάς στολίζει τις άκρες των δρόμων του χωριού Πύργος, με τενεκεδένια λυχναράκια. Οι νέοι χτυπούν μεταλλικά αντικείμενα και μαζί με την περιφορά του Επιταφίου το σκηνικό είναι υπέροχο. Το πρωί του Μ. Σαββάτου στο ίδιο χωριό γίνεται η αναπαράσταση την Σταύρωσης.
- Σύρος
Η Σύρος είναι το μόνο μέρος που οι Καθολικοί και οι ορθόδοξοι γιορτάζουν μαζί το Πάσχα. Οι περιφορές των Επιταφίων και των δύο, ξεκινούν από όλες τις ενορίες, περνούν από κάθε σημείο και δρόμο και τέλος καταλήγουν στην Ερμούπολη. Εκεί ψάλλονται τροπάρια από τη χορωδία του Αγίου Νικολάου και την μπάντα του Δήμου.
- Ύδρα
Στο νησί η περιφορά του επιταφίου γίνεται διαφορετικά. Στην συνοικία Καμίνια, ο Επιτάφιος μπαίνει μέσα στην θάλασσα για να την ευλογήσει και να προστατεύσει τους ναυτικούς, ενώ ταυτόχρονα διαβάζεται η ακολουθία του Επιταφίου, δημιουργώντας μία κατανυκτική ατμόσφαιρα. Αυτό το έθιμο εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1923 και άρχισε από τους σφουγγαράδες των Καμινίων, που τα σφουγγαράδικα καΐκια τους αναχωρούσαν μετά την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως και γύρναγαν πίσω κοντά στην ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού. Την ημέρα του Πάσχα ο Ιούδας κρεμασμένος καίγεται αφού πρώτα τιμωρηθεί από τα όπλα των κατοίκων.
Αλεξάνδρα Μουκίου